KREATYNA

Czym jest kreatyna?

Zastosowanie i korzyści

Kreatyna jest organicznym związkiem chemicznym, który powstaje naturalnie w organizmach zwierząt, w tym również człowieka. Organizm wytwarza kreatynę głównie w wątrobie, nerkach i trzustce. Powstaje ona w procesie biosyntezy z aminokwasów argininy, glicyny i metioniny. Ponadto, kreatyna może być dostarczana z zewnątrz w diecie, głównie poprzez spożywanie mięsa i ryb.


W organizmach zwierząt, kreatyna jest przechowywana głównie w mięśniach, gdzie pełni rolę magazynu energii. W trakcie intensywnych aktywności fizycznych, kreatyna ułatwia przekształcenie adenozynotrifosforanu (ATP) w adenozynodifosforan (ADP), co dostarcza szybkiej energii mięśniom. Jest ważna dla dostarczania energii w procesie skurczu mięśniowego. 


Kreatyna jest również dostępna w formie suplementów diety, które są powszechnie stosowane przez sportowców i osoby aktywne fizycznie w celu zwiększenia wydolności i siły mięśniowej. Suplementacja kreatyną może zwiększyć poziom kreatyny w mięśniach, co może prowadzić do zwiększenia intensywności i trwałości wysiłku fizycznego.

  1. Poprawia wydolność fizyczną: Kreatyna zwiększa ilość dostępnej energii w mięśniach, co poprawia wydolności podczas treningów. Może ona pomóc w zwiększeniu intensywności ćwiczeń, co pozwala na dłuższe i bardziej efektywne treningi.
  2. Zwiększa siłę mięśniową: Kreatyna jest prawdopodobnie najbardziej skutecznym suplementem w przypadku zwiększania siły mięśniowej. Zwiększa ilości fosfokreatyny w mięśniach, co przekłada się na większą siłę i możliwość używania większych obciążeń podczas treningu.
  3. Pomaga w budowaniu masy mięśniowej: Badania wykazały, że kreatyna może pomóc w zwiększeniu masy mięśniowej u osób trenujących siłowo. Przyjmowanie kreatyny w połączeniu z odpowiednim treningiem siłowym i odpowiednim planem żywieniowym przyczynia się do szybszego wzrostu i rozwoju mięśni.
  4. Przyspiesza regenerację mięśni: Kreatyna może przyspieszyć regeneracje mięśni po intensywnym treningu, co pozwala na szybsze odbudowanie tkanek mięśniowych i redukcję bolesności mięśniowej.
  5. Poprawia wygląd ciała: W przypadku regularnego stosowania kreatyny, można zaobserwować zwiększenie objętości mięśniowej, co prowadzi do bardziej wyrazistego i umięśnionego wyglądu sylwetki.
  6. Poprawia funkcjonowanie mózgu: Kreatyna odgrywa ważną rolę w metabolizmie energetycznym mózgu. Badania wykazują, że kreatyna może poprawić funkcje poznawcze, takie jak pamięć, koncentracja oraz uczenie się.
  7. Ma pozytywny wpływ na zdrowie: Kreatyna została również przebadana pod kątem jej wpływu na zdrowie ogólne. Okazało się, że kreatyna może być pomocna w różnych schorzeniach, takich jak niewydolność serca, depresja, zaburzenia neurologiczne i stany zapalne. Jednak wymaga to dalszych badań i potwierdzenia.
  8. Jest bezpieczna przy odpowiednim stosowaniu: Kreatyna jest powszechnie uważana za bezpieczny suplement, o ile stosuje się go w odpowiednich dawkach. Niektóre osoby mogą doświadczyć efektów ubocznych, takich jak nadmiar wody, biegunka lub zaburzenia żołądkowo-jelitowe, ale większość osób toleruje kreatynę bez większych problemów. Jednak zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji kreatyną, szczególnie w przypadku osób z problemami zdrowotnymi.

Jak stosować kreatynę

Historia

  1. Kreatynę można przyjmować w formie proszku lub tabletek. Jej dawkę i czas przyjmowania najlepiej skonsultować z lekarzem lub dietetykiem.
  2. Jednym z sposobów przyjmowania kreatyny jest jej fazowanie, które obejmuje fazę naładowania i fazę podtrzymującą. Faza naładowania trwa zazwyczaj 5-7 dni i polega na przyjmowaniu większej dawki kreatyny, np. 20 gramów dziennie. Następnie wchodzi się w fazę podtrzymującą, w której przyjmuje się mniejszą dawkę, np. 2-5 gramów dziennie.
  3. Kreatyna najlepiej jest przyjmowana z węglowodanami, ponieważ pomagają w jej wchłanianiu przez mięśnie. Można ją rozpuścić w soku owocowym lub wypić z wodą.
  4. Stosowanie kreatyny powinno być połączone z regularnym treningiem siłowym. Suplement ten działa synergistycznie z wysiłkiem fizycznym, zwiększając siłę i wytrzymałość mięśniową.
  5. Jednym z sugerowanych sposobów suplementacji kreatyną jest przyjmowanie jej w cyklach, z przerwami między nimi. Zazwyczaj zaleca się cykl 8-12 tygodniowy, po którym robi się przerwę około 4-6 tygodni.

Pamiętaj, że skuteczność i skutki uboczne kreatyny mogą się różnić u różnych osób. Zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem przed rozpoczęciem suplementacji kreatyną.

Histor kreatyny sięga czasów starożytnych, kiedy to pierwsi ludzie zaczęli używać składnika odżywczego, aby zwiększyć swoją wydolność fizyczną. Jednak wtedy nie była jeszcze znana nazwa kreatyna.

W 1832 roku naukowcy odkryli istnienie kreatyny w mięśniach psów. Przez następne lata prowadzono badania mające na celu zrozumienie roli kreatyny w organizmach ludzkich i zwierzęcych. W 1923 roku naukowcy zidentyfikowali i nazwali kreatynę, pochodzącą z greckiego słowa "κρέας" (creas), oznaczającego mięso.

W latach 50. i 60. XX wieku naukowcy badali wpływ suplementacji kreatyną na sportowców i osoby starsze. Udowodniono, że kreatyna może poprawić siłę i wydolność mięśniową oraz przyspieszyć regenerację pomiędzy intensywnymi ćwiczeniami. Wielu sportowców zaczęło korzystać z kreatyny jako naturalnego i legalnego sposobu na poprawę ich osiągów.

Pierwsze suplementy kreatynowe pojawiły się na rynku w latach 90. XX wieku. Wkrótce kreatyna stała się jednym z najpopularniejszych i najbardziej skutecznych suplementów dla sportowców, zwłaszcza uprawiających sporty siłowe, takie jak kulturystyka czy podnoszenie ciężarów.

W kolejnych latach przeprowadzano kolejne badania nad kreatyną i jej wpływem na organizm człowieka. Wykazano, że suplementacja kreatyną może zwiększyć masę mięśniową, siłę, wytrzymałość, poprawić czas reakcji oraz poprawić zdolność umysłową. Dodatkowo, kreatyna okazała się być nie tylko skuteczna u sportowców, ale również przydatna dla osób starszych, które mogą cierpieć na utratę masy mięśniowej związanej z wiekiem.

Obecnie kreatyna jest stosowana jako suplement diety wśród osób uprawiających sporty siłowe, a także w medycynie dla pacjentów z zaburzeniami mięśniowymi, takimi jak dystrofia mięśniowa czy stwardnienie rozsiane. Właściwości kreatyny są nadal badane i odkrywane nowe korzyści dla zdrowia człowieka.

Historia kreatyny jest dowodem na to, że przez wieki ludzie doceniali jej właściwości i korzystali z niej do poprawy swojej wydolności fizycznej. Dziś kreatyna jest jednym z najbadziej popularnych i skutecznych suplementów na całym świecie.

Referencje:

  1. Gualano, B., et al. (2012). Effects of creatine supplementation on renal function: A systematic review and meta-analysis. The Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, 52(4), 405-417.
  2. Harris RC, Söderlund K, Hultman E. Elevation of creatine in resting and exercised muscle of normal subjects by creatine supplementation. Clinical Science. 1992;83(3):367-374.
  3. Becque MD, Lochmann JD, Melrose DR. Effect of creatine supplementation during strength training on 1RM and body composition. Medicine and Science in Sports and Exercise. 2000;31(8):1147-1156.
  4. Bemben MG, Lamont HS. Creatine supplementation and exercise performance: Recent findings. Sports Medicine. 2005;35(2):107-125.
  5. Rawson ES, Volek JS. Effects of creatine supplementation and resistance training on muscle strength and weightlifting performance. J Strength Cond Res. 2003 Nov;17(4):822-31.
  6. Buford TW, Kreider RB, Stout JR, et al. International Society of Sports Nutrition position stand: creatine supplementation and exercise. J Int Soc Sports Nutr. 2007 Aug 30;4:6.
  7. Branch JD. Effect of creatine supplementation on body composition and performance: a meta-analysis. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2003 Jun;13(2):198-226.
  8. Hayes A, Williams D, Lutjemeier BJ. Effects of whey protein concentrate supplementation on recovery from strenuous exercise in healthy males. Amino Acids. 2010 Dec;39(4):1165-72.
  9. Zanelli SA, Solenski NJ, Rosenthal RE, Fiskum G. Mechanisms of ischemic neuroprotection by acetyl-L-carnitine. Ann N Y Acad Sci. 2005 Aug;1053:153-61.
  10. Rae C, Digney AL, McEwan SR, et al. Oral creatine monohydrate supplementation improves brain performance: a double–blind, placebo–controlled, cross-over trial. Proc Biol Sci. 2003 Oct 22;270(1529):2147-50.
unsplash